Het 16e Bueu International Film Festival eert Joris Ivens met zowel een retropectief van korte films als met een geweldige monografie over Ivens, geschreven door de programmadirecteur van het festival, Severiano Casalderrey. Dit boek zal op zondag 17 september worden gepresenteerd, het is de eerste monografie ooit in de Galicische taal en is getiteld: La Expansion del documental a través de los cortometrajes de Joris Ivens (1898-1989).

Lees meer: Bueu internationaal Short Filmfestival eert korte films van Ivens

Op 17 augustus organiseert het MuSeaum in Sydney - ook bekend onder de naam Australian National Maritime Museum - een ceremonie ter herdenking van de onafhankelijkheid van de Republiek Indonesië. Naast enkele presentaties zal Ivens' korte documentaire Indonesia Calling worden vertoond. Op 25 juni j.l. heeft minister-president Mark Rutte eindelijk - na bijna 80 jaar (!) -  'volledig en zonder enig voorbehoud' 17 augustus 1945 als de onafhankelijkheidsdag van Indonesië erkend. 

Lees meer: Indonesia Calling op ceremonie onafhankelijkheidsdag in MuSeaum, Sydney

Op 15 juli overleed Leonard Retel Helmrich (Tilburg, 1959), de meest briljante Nederlandse documentaire filmmaker van zijn generatie, tweevoudig winnaar van zowel de Joris Ivens Award als de filmprijs van het Sundance festival. Met zijn zelf ontworpen camera en nieuwe cameravoering – de ‘single-shot-cinema’- heeft hij de filmtaal en filmbeleving blijvend veranderd.

Lees meer: Leonard Retel-Helmrich (1959-2023)

Onlangs heeft Sietze Bottema, kleinzoon van de oudste broer van schilder, graficus en illustrator Tjerk Bottema (1882-1940), een portret van Joris Ivens in krijt geschonken aan de Ivens Stichting. Het is daarmee het derde portret van Ivens dat de Friese kunstenaar heeft vervaardigd en overgeleverd is. In het Joris Ivens Archief bevindt zich al een portret in olieverf en ook het Katwijks Museum heeft een schilderij van hem dat er nauw mee verwant is.

Lees meer: Schenking portret Joris Ivens van Tjerk Bottema

Huis Marseille, Museum voor Fotografie in Amsterdam, presenteert tot 22 oktober 2023 bijzondere avant-gardistische en surrealistische foto’s, afkomstig uit het Belgische kunsttijdschrift Variétés uit de jaren twintig van de vorige eeuw. Naast 43 foto’s van Germaine Krull worden twee films van Joris Ivens permanent op zaal vertoond: Etudes des mouvements (1927, Parijs) en De brug (1928, Rotterdam). De filmbeelden van Ivens en foto’s van Krull sluiten nauw bij elkaar aan, ze gaan niet alleen over dezelfde onderwerpen: metaal, de hefbrug, stadslandschappen, ze zijn ook met dezelfde, vernieuwende  intentie gemaakt: spontaan, zonder regels, uit de losse hand opgenomen met compacte camera’s.

Lees meer: Films van Ivens en foto’s van Krull herenigt in expositie Variétés

 Op vrijdagmiddag 8 juni opende rector magnificus Han van Krieken tien nieuwe Campuspaden op het terrein van de Radboud Universiteit, waarvan de naamgeving oud-studenten en promovendi betreft. Onder hen Thea Ivens (1906-1997), een jongere zus van Joris Ivens. Zij was een van de eerste vrouwelijke studenten rechtsgeleerdheid aan de Katholieke Universiteit Nijmegen en een van de eerste vrouwelijke leden actief in het bestuur van de studentenvereniging Carolus Magnus. Na haar studie verzocht de befaamde Commissie voor de Waaloverbrugging haar als secretaris van het bestuur op te treden. Zij trouwde met de voormalige student Klassieke talen Uri Nootenboom, die als journalist aan de slag ging. Titus Brandsma verzocht hem al in de oorlog om na de bevrijding De Gelderlander te leiden, dat direct op de dag van de bevrijding geschiedde. Het echtpaar kreeg zes kinderen, maar de tragiek trof hen hard. Thea Ivens was nog zwanger van hun zesde kind toen haar man op reportage aan de IJssel door een sluipschutter werd doodgeschoten. Naast het verdienen van de kost en de zorg voor haar grote gezin bleef zij maatschappelijk actief, onder meer als lid van de gemeenteraad van Nijmegen en ook aan de universiteit, bijvoorbeeld in de Reünistenraad en de Raad van Advies van het Nijmeegs Universiteitsblad. In de jaren dat haar broer Joris niet naar Nederland kon komen vanwege de paspoortkwestie onderhield zij het contact tussen de familie Ivens en hem, zo getuigt een collectie brieven in het Joris Ivens Archief. Daarin schrijft ze uitgebreid over de gezinsleden. Zodra de filmmaker kon terugkeren in zijn geboorteland, in 1959 ter gelegenheid van de Filmweek in Arnhem, zochten zij elkaar op. Het begin van een traditie, want met regelmaat kwam Joris Ivens naar haar in Nijmegen, waar zij was blijven wonen in het ouderlijk huis in de Van Berchentraat. 


Openingshandeling van het Thea Ivenspad, met rechts rector magnificus Han van Krieken, 8 juni 2023. Foto: Ben van Hees en Marja Alofs.

Wie met haar sprak herkende de zelfde pretoogjes als van haar broer en dezelfde relativerende humor en levensinstelling. Bij het opzetten van activiteiten om Joris Ivens in zijn geboortestad te eren speelde zijn een belangrijke rol. Zij was persoonlijk getuige van de ceremonie waarin Joris tot ereburger van Nijmegen werd benoemd en organsieerde een grote familiereünie. Na haar overlijden in 1997 besloten haar kinderen om alle documenten, boeken, fotoalbums, correspondentie en manuscripten die Thea Ivens thuis had bewaard van haar vader Kees Ivens en moeder Dorothea Ivens-Muskens, van haarzelf en van haar man Uri Nooteboom (zijn journalistieke en literaire teksten, zijn gedichten), over te dragen aan het Regionaal Archief Nijmegen, waar zich al materiaal bevond van haar grootvader, vader en broer. 




 
  

In de televisieserie Oost-Indisch Doof over vergeten of verzwegen verhalen over de periode van de onafhankelijksoorlog in Indonesië 1945-1949 bracht het filmteam van Eendrachtfilms ook een bezoek aan het Joris Ivens Archief. Filmbeelden van Indonesia Calling werden afgewisseld met een interview met André Stufkens en met een van de Nederlandse bemanningsleden, Frans Dehue, van de Stirling Castle. Dit schip komt in Ivens'film in beeld en is een zogenaamd 'mercy-schip' dat tegen de toestemming van de Australische regering geen medische middelen vervoerde, maar treopen en munitie om Nederlands-Indië te heroveren. Stakers en andere tegenstanders van de koloniale politiek van Nederland probeerden met scheepjes de bemaningsleden te overreden te gaan muiten en de schepen stil te leggen'The ships that didn't sail'. Maar de protesten hadden weinig effect op de Stirling Castel, want, zoals Frans Duheu vertelt, gingen ze de demonstranten met brandslangen te lijf. De serie was eerder te zien op Omroep Brabant en is nu in een aangpepaste vorm, met name met Gelderse betrokkenen, te zien op TV Gelderlnad.
De 1e aflevering is terug te kijken via deze link: https://vimeo.com/831881755

Hieronder: presentator Hanneke met de Bell&Howell uit het Ivensarchief.


Recent heeft de Europese Stichting Joris Ivens nieuwe materialen voor de collectie geschonken gekregen die betrekking hebben op twee vriendinnen van Joris Ivens: Anneke van der Feer (1902-1956) en Helen van Dongen (1909-2006). Ploni Passieux-Van der Stel overhandigde onlangs een set originele houtblokken, waarmee Anneke van der Feer houtsnedes heeft afgedrukt in de periode 1927-1938. O.a. haar zelfportret, Cheng Fai, de assistent van Joris Ivens, en enkele afdrukken uit de Oekraïne en een portret van de oude vrouw (afdruk in collectie Rijksmuseum). Blijkbaar vond Van der Feer deze houtblokken zo belangrijk om te bewaren, dat zij deze heeft meegenomen naar de diverse locaties - Amsterdam, Moskou, Parijs en Veere - waar zij woonde en werkte. Waarschijnlijk om later weer afdrukken mee te maken om te verkopen.

Lees meer: Acquisitie Anneke van der Feer en Helen van Dongen

Adresgegevens

 

  • Bezoekadres:
    Tweede Walstraat 19,  Nijmegen


 


  • Postadres:
    Tweede Walstraat 19
    6511 LN Nijmegen

Contact

 

  • 06 539 60 552
     


 

Social Media

Ivens.nl Archief

Films:

83 Items

Fotos:

5695 Items

Documenten:

29572 Items

Bibliografieën:

678 Items

Affiches:

212 Items