Komosomol was één van de films waar Ivens en Eisler samen aan hebben gewerkt
In verband met het feit dat de componist Hanns Eisler 50 jaar geleden is overleden, wordt de Ivens-film ‘Regen’ met live muziek in het Centraltheater Leipzig vertoont. Dit is onderdeeld van het programma "Eisler I Sohn ohne Stadt- eine musikalisch-szenische Revue zum 50. Todestag von Hanns Eisler". Ook in Berlijn zijn er afgelopen maand September speciale Hanns Eisler dagen georganiseerd. Er werden twee films van Joris Ivens vertoond waarvoor Hanns Eisler de muziek had gecomponeerd: ‘Heldenlied (Pesn o gerojach) en ‘Regen’.
Hanns Eisler en Joris Ivens, beide geboren in 1898, ontmoetten elkaar in Berlijn, het culturele Mekka van de jaren twintig. Hun vriendschap resulteerde begin jaren dertig in een intensieve samenwerking. Na avant-gardistisch vormexperimenten zetten Eisler en Ivens hun kunst in tegen het fascisme en voor de communistische arbeidersbeweging.
In 1932, in Magnitogorsk, schreef Eisler de Suite für Orchester Nr. 4 op. 30 (Die Jugend hat das Wort) bij Ivens’ film Pesn O Gerojach (Komsomol, Heldenlied). Voor de film Nieuwe Gronden (1933) bewerkte Eisler de filmmuziek van Kuhle Wampe. De sequentie van het sluiten van de Wieringermeerdijk in Nieuwe Gronden is klassiek geworden: de fotografische en montage-technische kwaliteiten van Joris Ivens en editor Helen van Dongen vormen een perfecte symbiose met de compositorische kracht van de muziek van Hanns Eisler.
In 1936 ging Ivens naar de Verenigde Staten, Eisler volgde in 1938 na verbanning uit Duitsland. In dat jaar maakte Ivens The 400 Million en vroeg zijn vriend Eisler opnieuw de filmmuziek te verzorgen. Het zou de eerste keer zijn dat er twaalftoonsmuziek in de soundtrack van een documentaire verwerkt werd.
In 1941 zijn de rollenomgedraaid: Eisler vraagt Ivens of hij de zwijgende film Regen mag gebruiken voor zijn ‘Film Music Project’ dat hij leidde aan de New School of Social Research in New York. Achteraf beschouwde Eisler het sextet Vierzehn Arten, den Regen zu beschreiben als zijn beste kamermuziek. Hij droeg het werk op aan zijn leermeester Schönberg. Nadat Eisler ook uit de Verenigde Staten wordt verbannen, komt hij Ivens in 1948 wederom tegen in Praag, waar zij enkele maanden een huis delen.
LEIPZIG:
3 Oktober 2012 in het Centraltheater Leipzig
http://www.fzml.de/index.php?article_id=54&slice_id=708
BERLIJN:
Filmmuseum Potsdam, Breite Str. 1a (Marstall), 14467 Potsdam
4 September 2012
Pesn o gerojach
D: Joris Ivens, USSR 1933 (50 mins)
Opening film: Rain
D: Joris Ivens, Mannus Franken, Netherlands 1929 (12 mins)
Introduction: Dr Günter Agde
Start: 8 pm