Plaquette Treasure of European Film Culture voor Ivens' De brug onthuld

Op donderdag 19 september onthulde Said Kasmi, wethouder van cultuur van de gemeente Rotterdam, een plaquette van de eerste Nederlandse Treasure of European Film Culture: bij de Hefbrug als ode aan Ivens' avant-garde film De brug uit 1928. Op initiatief van de European Film Academy is, na eerdere schatten, zoals de trappen in Odessa van Eisensteins Potemkin, of the Trevifontein uit La Dolce Vita, ism het Nederlands Filmfonds gekozen voor de Hefbrug. Sandra den Hamer, directeur van het Filmfonds legde uit dat diverse locaties de revue heb ...

Van der Feer ontmoet Van der Feer

Op 15 augustus brachten Monique van der Feer en Joost van der Feer een bezoek aan het Joris Ivens Archief in Nijmegen om werken van Anneke van der Feer te bekijken. Het is voor het eerst dat er bloedverwanten van kunstenares Anneke van der Feer (1902-1956), een van de grote liefdes van Joris Ivens, langskwamen. Zij zijn de achterkleinkinderen van een oom van Anneke van der Feer en hebben belangstelling voor zowel het familiale als artistieke aspect. Het contact ontstond na de uitgave van het boek, de eerste monografie over Anneke van der Feer, ...

European Film Academy eert Ivens met Hefbrug als Treasure of Film Culture

De European Film Academy (EFA, de Europese tegenhanger van de OSCAR organisatie in de VS) heeft Joris Ivens, De brug (1928) en de hefbrug in Rotterdam opgenomen in de Treasures of European Film Culture. Het is voor het eerst dat een Nederlandse filmmaker en locatie worden opgenomen in een lijst van inmiddels 49 Europese locaties in 24 landen, die van uitzonderlijk belang zijn voor de Europese filmcultuur.Tot die locaties behoren bijvoorbeeld de grote trappen in Odessa uit Eisensteins’ Pantserkruizer Potemkin(1925), de Trevi Fontein ...

Cultuurfonds steunt inventarisatie Ivensarchief

Het Cultuurfonds steunt met 10.000 euro de herinventarisatie van het Joris Ivens Archief. De collectie die de Europese Stichting Joris Ivens sinds 1997 beheert en gedeponeerd is in het Regionaal Archief Nijmegen (RAN), is de afgelopen 27 jaar meer dan verdubbeld in omvang. Die nieuwe aanwinsten en oude collecties worden sinds 2020 door een groep enthousiaste vrijwilligers gecategoriseerd in nieuwe inventarislijsten, nu bij elkaar al 800 pagina's dik. Eerder steunde de gemeente Nijmegen en de provincie Gelderland al het inventarisatieprojec ...

Een nieuwe compositie bij Ivens' De brug

Op 29 februari gaat in het Rotterdams concertgebouw De Doelen een nieuwe compositie bij Ivens' film De brug (1928) in premiere. Componist Hans Koolmees liet zich inspireren door de zwart-wit beelden van de film en de alledaagse geluiden op straat en op het water rondom de huidige Hefbrug

Documentaire 'Indië verloren' toont Nederlandse propaganda en censuur

Nadat Joris Ivens Indonesia Calling (1946) had gemaakt werd hij onmiddelijk beschuldigd van anti-Nederlandse propapaganda. De Veiligheidsdienst stelde ook onmiddelijk voor daarom zijn paspoort in te trekken, niet in 1951, maar al in 1945. In een nieuwe documentaire 'Indië verloren. Hoe een koloniale oorlog te verkopen?' presenteert filmmaker In-Soo Radstake een breed spectrum aan invalshoeken over hoe Nederland die oorlog verkocht, waaronder die van Ben Bot, voormalig minister van buitenlandse zaken. Hij bevestigt dat het de Nederlandse ...

Schenking van Ivensfilms

Onlangs ontving de Ivensstichting zes akten van een werkkopie van de lange documentaire Le 17e parallèle (1968). Laurence Lefèvre overhandigde deze aan André Stufkens in haar huis in Montreuil. Zij heeft deze werkkopie gekregen van haar oudere, in 2022 overleden, zuster Liliane Korb. Op 26-jarige leeftijd verzorgde Liliane Korb de montage van deze film over de vrijheidsstrijd van het Vietnamese volk tegen de Amerikaanse bezetting. Eerder ontving de stichting een kopie van Borinage van het Limburgs Museum. Liliane KorbLiliane Korb (1940) ...

Een schenking en vondsten van werk Anneke van der Feer

Onlangs kreeg de Europese Stichting Joris Ivens een schilderij op koper van Anneke van der Feer geschonken door galeriehouder Joost Bakker. Zij was een van de liefdes van Ivens en haar gehele leven communistisch kunstenares. Een schilderij van haar is in Duitsland geveild voor zevenduizend euro en is waarschijnlijk een portret van de legendarische Piet Laros, commandant van de Nederlandse internationale brigades tijdens de Spaanse Burgeroolrog. Daarnaast zijn wederom 50 tekeningen opgedoken, en dat nadat een jaar geleden 332 tekeningen in schet ...

Schenking portret Joris Ivens van Tjerk Bottema

Onlangs heeft Sietze Bottema, kleinzoon van de oudste broer van schilder, graficus en illustrator Tjerk Bottema (1882-1940), een portret van Joris Ivens in krijt geschonken aan de Ivens Stichting. Het is daarmee het derde portret van Ivens dat de Friese kunstenaar heeft vervaardigd en overgeleverd is. In het Joris Ivens Archief bevindt zich al een portret in olieverf en ook het Katwijks Museum heeft een schilderij van hem dat er nauw mee verwant is.

Acquisitie Anneke van der Feer en Helen van Dongen

Recent heeft de Europese Stichting Joris Ivens nieuwe materialen voor de collectie geschonken gekregen die betrekking hebben op twee vriendinnen van Joris Ivens: Anneke van der Feer (1902-1956) en Helen van Dongen (1909-2006). Ploni Passieux-Van der Stel overhandigde onlangs een set originele houtblokken, waarmee Anneke van der Feer houtsnedes heeft afgedrukt in de periode 1927-1938. O.a. haar zelfportret, Cheng Fai, de assistent van Joris Ivens, en enkele afdrukken uit de Oekraïne en een portret van de oude vrouw (afdruk in collectie Rij ...

Een korte film over 50 jaar solidariteit tussen Nederland en Quang Tri

Expositie Vrouwenpalet met Anneke van der Feer

Vanaf 10 juli tot 20 november is in Museum De Wieger in Deurne en in Museum888 in Drachten de expositie 'Vrouwenpalet. 1900-1950 haar kunst, haar verhaal' te zien, met 100 kunstwerken van vierentwintig vooruitstrevende vrouwelijke kunstenaars . Onder hen Anneke van der Feer met de poster van Ivens'film Philips radio (1931) uit het Joris Ivens Archief. Aan de hand van de werken is te zien hoe vrouwelijke kunstenaars zich toelegden op moderne stromingen, zoals het expressionisme, kubisme, sociaal realisme, nieuwe zakelijkheid en abstract exp ...

Op zoek naar mijn vader in een Ivensfilm

Onlangs reisde een inwoner van Montpellier 1200 kilometer naar het Joris Ivens Archief in Nijmegen om zijn biologische vader te zoeken. Er zijn vele redenen waarom mensen de collectie consulteren, maar dit is wel een heel bijzondere aanleding en een zeer persoonlijke. Hij wilde zijn vader zien, die hij nooit heeft ontmoet of gekend, in een film van Joris Ivens uit 1951: De Vrede zal overwinnen.

Chinese televisieserie over Ivens & China

Na jaren van voorbereiding hebben Zhang Tongdao (professor filmkunde universiteit Beijing) en de nederlandse documentaire filmmaker René Seegers hun vierdelige serie over Joris Ivens afgerond. De serie, die inmiddels is uitgezonden op de Chinese staatstelevisie CCTV-9, stelt in elke aflevering van 50 minuten een andere film van Ivens in China centraal: 1- De 400 Miljoen (1938); 2- De Voorlente (1958); 3- Hoe Yukong de bergen verzette (1976) en 4- Het verhaal van de wind (1988). De filmploeg reisde naar de toenmalige filmlocaties in China, ...

Picasso, Ivens en de beeldvorming in een verdeeld Duitsland

Joris Ivens ontmoette Pablo Picasso in 1951 in Vallauris, samen met de Franse dichter Jacques Prévert. Vier jaar later tekent Picasso de voorkant van een boek bij Ivens’ lange documentaire The Song of the Rivers (1954). Hoe werd Pablo Picasso’s werk in de naoorlogse jaren ontvangen in een verdeeld Duitsland? Een fascinerende en fraai vormgegeven expositie in het Ludwig Museum in Keulen presenteert een antwoord. Delen van Ivens’ film worden permanent vertoond, evenals documenten, foto’s en Picasso’s schetsen. Picasso werkte op 20 sept ...

Op vrijdag 21 oktober wordt het vuistdikke en magistrale boek The Conscience of Cinema. The Works of Joris Ivens 1912-1989 van prof. Thomas Waugh gepresenteerd in EYE. Deze publicatie van de Amsterdam University Press is een nieuwe standaard in Ivens Studies, omdat het voor het eerst zijn gehele filmoeuvre plaats in mondiale ontwikkelingen van de documentaire film. Voorafgaande aan de publieke filmvoorstelling om 15.30 is er een studiedag 'Joris Ivens & Nederland' waar o.l.v. Paul Kusters, voorzitter van de Ivens Stichting, zal worden gedebatteerd over Ivens'relatie tot zijn geboorteland.

Thomas Waugh, professor aan de Concordia University in Montreal, is een specialist op het gebied van de politieke documentaire, de documentaire beweging in de derde wereld en van allerlei emancipatoire groepen, zoals de LHBT gemeenschap, feministen en vakbonden. Omdat zijn decennialange studie van de documentaire film zich niet beperkt tot de Angelsakische wereld, maar hij filmmakers en films op alle continenten heeft bestudeerd, is hij bij uitstek geschikt om het mondiale filmoeuvre van Joris Ivens te plaatsen in de mondiale ontwikkeling van de documentaire film. Hiermee is voor het eerst een uniek en fascinerend boek verschenen waarin de films van Ivens uitputtend en integraal worden beschreven, maar tegelijkertijd gerelateerd aan gelijktijdige ontwikkelingen in de filmgeschiedenis.

De relevantie van Ivens
Wat is de betekenis van Ivens voor de historie van de documentaire film en wat is de relevantie van zijn werk voor de 21e eeuw, voor filmmakers van nu? Thomas Waugh legt het allemaal helder uit, zet de wetenschappelijke literatuur op een rijtje en plaats Ivens in de context van vakgenoten, historische, sociale en technische ontwikkelingen. Zoals al eerder in zijn proefschrift over Ivens onderscheidt Waugh een staalkaart aan filmstijlen in Ivens'werk, van de compilatievorm tot de lyrische vorm, van de publiciteitsfilm tot de agitprop, van de personaliseerde 'story' documentaire tot de solidariteistfilm. Wezenlijk zijn de technische vernieuwingen op filmgebied, van de 'handheld' camera tot de geluidsfilm, van seperaat geluid op 35 mm. tot synchroon geluid op 16 mm., en de komst van de televisie eind jaren vijftig.

Programma Ivens dag:

14.00 – 15.00 uur: gesprek met Thomas Waugh over zijn boek, onder leiding van Paul Kusters (voorzitter van de Ivens Stichting). Vanaf 13.00 bent u welkom in het EYE Filmmuseum aan de IJ promenade.

Om 15.30 uur zal Thomas Waugh in EYE Filmmuseum een filmvoorstelling inleiden waarin de relatie tussen Joris Ivens en Nederland centraal staat. Vertoond worden De brug (1928), Nieuwe gronden (1932/33), Indonesia Calling (1946) en Rotterdam Europoort (1966). Aansluitend is er een Q&A met Waugh onder leiding van Rommy Albers (senior curator EYE).

De brug
NL 1928 12’
In 1928 maakte Ivens korte bewegingsstudies van het verkeer in Parijs en de hefbrug over de Rotterdamse Koningshaven. De brug werd met Regen een van de boegbeelden van de Nederlandse abstracte (experimentele) film, met name door de snelle, ritmische montage en de verschillende camerastandpunten. Ivens komt zelf even in beeld aan het begin van de film.
Indonesia Calling
AU 1946 23´
In 1946 weigerden Australische en Indonesische havenarbeiders in Sydney alle werkzaamheden aan Nederlandse schepen die wapens vervoerden naar de net uitgeroepen republiek Indonesië. Ivens filmde de blokkade; de Indische bemanning van een al uitgevaren Nederlands schip werd overreed terug te keren en solidair te zijn met de stakers. Indonesia Calling was de voorloper van een hele stroom activistische antikoloniale films.
Nieuwe gronden
NL 1932/33 29’
In de jaren dertig ontwierp Ivens een nieuw model voor de sociale documentaire die, in lijn met de leer van Marx, de wereld niet probeert te verklaren maar te veranderen. Een daarvan was Nieuwe gronden, over de aanleg van de monumentale Zuiderzeewerken, vergezeld van commentaar op de wereldcrisis en de speculatie met voedsel. Was drooglegging nodig?
Rotterdam – Europoort
NL/FR 1966; Duits gespr., 20’
Ivens documentaire over de (toen) grootste havenstad ter wereld werd geen opsomming van cijfers en feiten, maar een dynamische impressie van de stad, haar bewoners en de schepen die er afmeren.

19.30 uur: avondprogramma, waarin Regen (1929) en Ivens’ laatste film Une histoire de vent (1988) worden vertoond. Regen wordt vertoond met live-muziek van het EYE-filmensemble onder leiding van Martin de Ruiter. Kaarten voor deze voorstelling zijn te koop via www.eyefilm.nl.