European Film Academy eert Ivens met Hefbrug als Treasure of Film Culture

Cultuurfonds steunt inventarisatie Ivensarchief

Het Cultuurfonds steunt met 10.000 euro de herinventarisatie van het Joris Ivens Archief. De collectie die de Europese Stichting Joris Ivens sinds 1997 beheert en gedeponeerd is in het Regionaal Archief Nijmegen (RAN), is de afgelopen 27 jaar meer dan verdubbeld in omvang. Die nieuwe aanwinsten en oude collecties worden sinds 2020 door een groep enthousiaste vrijwilligers gecategoriseerd in nieuwe inventarislijsten, nu bij elkaar al 800 pagina's dik. Eerder steunde de gemeente Nijmegen en de provincie Gelderland al het inventarisatieprojec ...

Een nieuwe compositie bij Ivens' De brug

Op 29 februari gaat in het Rotterdams concertgebouw De Doelen een nieuwe compositie bij Ivens' film De brug (1928) in premiere. Componist Hans Koolmees liet zich inspireren door de zwart-wit beelden van de film en de alledaagse geluiden op straat en op het water rondom de huidige Hefbrug

Documentaire 'Indië verloren' toont Nederlandse propaganda en censuur

Nadat Joris Ivens Indonesia Calling (1946) had gemaakt werd hij onmiddelijk beschuldigd van anti-Nederlandse propapaganda. De Veiligheidsdienst stelde ook onmiddelijk voor daarom zijn paspoort in te trekken, niet in 1951, maar al in 1945. In een nieuwe documentaire 'Indië verloren. Hoe een koloniale oorlog te verkopen?' presenteert filmmaker In-Soo Radstake een breed spectrum aan invalshoeken over hoe Nederland die oorlog verkocht, waaronder die van Ben Bot, voormalig minister van buitenlandse zaken. Hij bevestigt dat het de Nederlandse ...

Schenking van Ivensfilms

Onlangs ontving de Ivensstichting zes akten van een werkkopie van de lange documentaire Le 17e parallèle (1968). Laurence Lefèvre overhandigde deze aan André Stufkens in haar huis in Montreuil. Zij heeft deze werkkopie gekregen van haar oudere, in 2022 overleden, zuster Liliane Korb. Op 26-jarige leeftijd verzorgde Liliane Korb de montage van deze film over de vrijheidsstrijd van het Vietnamese volk tegen de Amerikaanse bezetting. Eerder ontving de stichting een kopie van Borinage van het Limburgs Museum. Liliane KorbLiliane Korb (1940) ...

Een schenking en vondsten van werk Anneke van der Feer

Onlangs kreeg de Europese Stichting Joris Ivens een schilderij op koper van Anneke van der Feer geschonken door galeriehouder Joost Bakker. Zij was een van de liefdes van Ivens en haar gehele leven communistisch kunstenares. Een schilderij van haar is in Duitsland geveild voor zevenduizend euro en is waarschijnlijk een portret van de legendarische Piet Laros, commandant van de Nederlandse internationale brigades tijdens de Spaanse Burgeroolrog. Daarnaast zijn wederom 50 tekeningen opgedoken, en dat nadat een jaar geleden 332 tekeningen in schet ...

Bueu internationaal Short Filmfestival eert korte films van Ivens

Het 16e Bueu International Film Festival eert Joris Ivens met zowel een retropectief van korte films als met een geweldige monografie over Ivens, geschreven door de programmadirecteur van het festival, Severiano Casalderrey. Dit boek zal op zondag 17 september worden gepresenteerd, het is de eerste monografie ooit in de Galicische taal en is getiteld: La Expansion del documental a través de los cortometrajes de Joris Ivens (1898-1989).

Indonesia Calling op ceremonie onafhankelijkheidsdag in MuSeaum, Sydney

Op 17 augustus organiseert het MuSeaum in Sydney - ook bekend onder de naam Australian National Maritime Museum - een ceremonie ter herdenking van de onafhankelijkheid van de Republiek Indonesië. Naast enkele presentaties zal Ivens' korte documentaire Indonesia Calling worden vertoond. Op 25 juni j.l. heeft minister-president Mark Rutte eindelijk - na bijna 80 jaar (!) - 'volledig en zonder enig voorbehoud' 17 augustus 1945 als de onafhankelijkheidsdag van Indonesië erkend.

Leonard Retel-Helmrich (1959-2023)

Op 15 juli overleed Leonard Retel Helmrich (Tilburg, 1959), de meest briljante Nederlandse documentaire filmmaker van zijn generatie, tweevoudig winnaar van zowel de Joris Ivens Award als de filmprijs van het Sundance festival. Met zijn zelf ontworpen camera en nieuwe cameravoering – de ‘single-shot-cinema’- heeft hij de filmtaal en filmbeleving blijvend veranderd.

Schenking portret Joris Ivens van Tjerk Bottema

Onlangs heeft Sietze Bottema, kleinzoon van de oudste broer van schilder, graficus en illustrator Tjerk Bottema (1882-1940), een portret van Joris Ivens in krijt geschonken aan de Ivens Stichting. Het is daarmee het derde portret van Ivens dat de Friese kunstenaar heeft vervaardigd en overgeleverd is. In het Joris Ivens Archief bevindt zich al een portret in olieverf en ook het Katwijks Museum heeft een schilderij van hem dat er nauw mee verwant is.

Films van Ivens en foto’s van Krull herenigt in expositie Variétés

Huis Marseille, Museum voor Fotografie in Amsterdam, presenteert tot 22 oktober 2023 bijzondere avant-gardistische en surrealistische foto’s, afkomstig uit het Belgische kunsttijdschrift Variétés uit de jaren twintig van de vorige eeuw. Naast 43 foto’s van Germaine Krull worden twee films van Joris Ivens permanent op zaal vertoond: Etudes des mouvements (1927, Parijs) en De brug (1928, Rotterdam). De filmbeelden van Ivens en foto’s van Krull sluiten nauw bij elkaar aan, ze gaan niet alleen over dezelfde onderwerpen: metaal, de hefbrug, ...

Thea Ivenspad geopend

Op vrijdagmiddag 8 juni opende rector magnificus Han van Krieken tien nieuwe Campuspaden op het terrein van de Radboud Universiteit, waarvan de naamgeving oud-studenten en promovendi betreft. Onder hen Thea Ivens (1906-1997), een jongere zus van Joris Ivens. Zij was een van de eerste vrouwelijke studenten rechtsgeleerdheid aan de Katholieke Universiteit Nijmegen en een van de eerste vrouwelijke leden actief in het bestuur van de studentenvereniging Carolus Magnus. Na haar studie verzocht de befaamde Commissie voor de Waaloverbrugging haar ...

Acquisitie Anneke van der Feer en Helen van Dongen

Recent heeft de Europese Stichting Joris Ivens nieuwe materialen voor de collectie geschonken gekregen die betrekking hebben op twee vriendinnen van Joris Ivens: Anneke van der Feer (1902-1956) en Helen van Dongen (1909-2006). Ploni Passieux-Van der Stel overhandigde onlangs een set originele houtblokken, waarmee Anneke van der Feer houtsnedes heeft afgedrukt in de periode 1927-1938. O.a. haar zelfportret, Cheng Fai, de assistent van Joris Ivens, en enkele afdrukken uit de Oekraïne en een portret van de oude vrouw (afdruk in collectie Rij ...

Oud ideaal wordt werkelijkheid: Huis van de Documentaire in Vondelpark

Het Internationaal Documentaire Fetsival Amstrdam (IDFA) begint in december met de verbouwing van het Vondelpark Paviljoen om er in mei 2023 een nieuw Huis van de Documentyaire te openen. Het is al een oud ideaal, niet alleen van het IDFA, maar al verder terug in de tijd, toen Jan de Vaal het Vondelpark tot Filmmuseum inrichtte, waar hij met documentaire filmmakers als Joris Ivens, Bert Haanstra, Johan van der Keuken samenwerkte in het Contact Centrum Film (CCF). Het is op 12 november de honderdste geboortedag van Jan de Vaal, de oprichter van ...

Een korte film over 50 jaar solidariteit tussen Nederland en Quang Tri

De European Film Academy (EFA, de Europese tegenhanger van de OSCAR organisatie in de VS) heeft Joris Ivens, De brug (1928) en de hefbrug in Rotterdam opgenomen in de Treasures of European Film Culture. Het is voor het eerst dat een Nederlandse filmmaker en locatie worden opgenomen in een lijst van inmiddels 49 Europese locaties in 24 landen, die van uitzonderlijk belang zijn voor de Europese filmcultuur.
Tot die locaties behoren bijvoorbeeld de grote trappen in Odessa uit Eisensteins’ Pantserkruizer Potemkin(1925), de Trevi Fontein in Rome (La Dolce Vita, 1960) en de Notting Hill Bookshop (Notting Hill, 1999) in Londen. Deze locaties verdienen behouden te blijven en beschermd voor nu en de komende generaties, aldus de EFA.
Zie: https://www.europeanfilmacademy.org/activity/koningshaven-bridge-rotterdam-netherlands/

Met De brug bevrijdde Joris Ivens de filmcamera, omdat hij zonder een vaststaande driepoot en zonder script, spontaan, klimmend en halsbrekende toeren uithalend een ‘dood ding’ filmisch tot leven bracht op het beeldscherm. De hefbrug was eind 1927 geopend en binnen enkele weken begon Ivens al met de filmopnames met een Kinamo handcamera. De baanbrekende film presenteerde een nieuw, modern beeld van Nederland, niet meer van de molens en de Volendammer pofbroeken. De korte film veroverde snel de avant-garde bioscopen in Europa. Ivens werd daarmee wereldwijd een van de pioniers van een nieuwe filmtaal. Hij ontdekte zelf tijdens de opnames en de montage het ritme van de film, de werking van richtingen en bewegingen, en noemde het ‘mijn Mondriaan’, een spel en evenwicht van tegendelen. Ook verwonderde hij zich hoe de waarnemingspsychologie werkt: je kunt met film een wereld op zich creëren. Niemand had door dat De brug weliswaar realistisch oogt, maar in feite surrealistisch is. Het eenvoudige gegeven: een stoomtrein vanuit het zuiden komt aanrijden, moet stoppen voor de hefbrug om boten door te laten en kan pas na sluiting van de brug weer vrolijk verder, lijkt logisch. ‘Maar er bestaat ook nog zoiets als een dienstregeling’, zo merkte het blad van de NS-machinisten nuchter op. Voor Ivens was het resultaat van wezenlijk belang aan het begin van zijn filmloopbaan. Vanaf dat moment wist hij dat hij met filmkunst een eigen werkelijkheid kon scheppen.Joris Ivens (Nijmegen 1898-Parijs 1989) groeide op in het gezin van fotohandelaar Kees Ivens en zijn grootvader, de fotograaf Wilhelm Ivens. In drie generaties Ivens is de voor Nederland unieke, organische overgang van fotografie (de kunst van de 19^e eeuw) naar de filmkunst (de kunst van de 20^e eeuw) zichtbaar.
Sinds 1997 is in Nijmegen het Joris Ivens Archief ondergebracht dat beheerd wordt door de Europese Stichting Joris Ivens in het Regionaal Archief Nijmegen.

Onderscheidingen Joris Ivens
1955   Ivens ontvangt de Wereld Vredesprijs in Helsinki.
1957  Wint een Gouden Palm op het filmfestival van Cannes en een Golden Gate Award in
            San Francisco met de film La Seine a rencontré Paris (De Seine ontmoet Parijs).
1966   Zilveren Leeuw op filmfestival van Venetië voor Pour le Mistral
1967   Ontvangt de Internationale Lenin Prijs voor Wetenschap en Cultuur in Moskou.
1978  Het Royal College of Art in Londen verleent Ivens een ere-doctoraat.
1984  Wordt benoemd tot Commandeur van de Legion d`Honeur (Franse ridderorde) door
            de Franse president Mitterand.

1985 Ontvangt Het Gouden Kalf (Hoofdprijs op het Nederlands Film Festival in Utrecht)
uitgereikt door minister Brinkman.

Wordt geridderd tot Groot Officier van de Republiek Italië.

Ontvangt de gouden medaille voor "grote verdiensten voor de Schone Kunsten" van de
Spaanse koning Juan Carlos.

1987 Ontvangt de "Che Guevarra Prijs" in Cuba.

1988 Krijgt uit handen van Gina Lolobrigida de Gouden Leeuw voor zijn gehele oeuvre op
het internationale filmfestival van Venetië.

Wordt door burgemeester Ien Dales benoemd tot ereburger van zijn geboortestad
Nijmegen.

1989 Wordt tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw gedecoreerd door koningin
Beatrix.

Sterft in Parijs op 28 Juni.

            Marceline Loridan-Ivens (zijn vrouw) wint een Felix ("de Europese Oscar") voor Ivens`
            complete oeuvre en in het bijzonder voor de laatste film die ze samen maakten Une
            Histoire de Vent (Het verhaal van de wind).