Een nieuwe compositie bij Ivens' De brug

Op 29 februari gaat in het Rotterdams concertgebouw De Doelen een nieuwe compositie bij Ivens' film De brug (1928) in premiere. Componist Hans Koolmees liet zich inspireren door de zwart-wit beelden van de film en de alledaagse geluiden op straat en op het water rondom de huidige Hefbrug

Documentaire 'Indië verloren' toont Nederlandse propaganda en censuur

Nadat Joris Ivens Indonesia Calling (1946) had gemaakt werd hij onmiddelijk beschuldigd van anti-Nederlandse propapaganda. De Veiligheidsdienst stelde ook onmiddelijk voor daarom zijn paspoort in te trekken, niet in 1951, maar al in 1945. In een nieuwe documentaire 'Indië verloren. Hoe een koloniale oorlog te verkopen?' presenteert filmmaker In-Soo Radstake een breed spectrum aan invalshoeken over hoe Nederland die oorlog verkocht, waaronder die van Ben Bot, voormalig minister van buitenlandse zaken. Hij bevestigt dat het de Nederlandse ...

Schenking van Ivensfilms

Onlangs ontving de Ivensstichting zes akten van een werkkopie van de lange documentaire Le 17e parallèle (1968). Laurence Lefèvre overhandigde deze aan André Stufkens in haar huis in Montreuil. Zij heeft deze werkkopie gekregen van haar oudere, in 2022 overleden, zuster Liliane Korb. Op 26-jarige leeftijd verzorgde Liliane Korb de montage van deze film over de vrijheidsstrijd van het Vietnamese volk tegen de Amerikaanse bezetting. Eerder ontving de stichting een kopie van Borinage van het Limburgs Museum. Liliane KorbLiliane Korb (1940) ...

Een schenking en vondsten van werk Anneke van der Feer

Onlangs kreeg de Europese Stichting Joris Ivens een schilderij op koper van Anneke van der Feer geschonken door galeriehouder Joost Bakker. Zij was een van de liefdes van Ivens en haar gehele leven communistisch kunstenares. Een schilderij van haar is in Duistland geveild voor zevenduizend euro en is waarschijnlijk een portret van de legendarische Piet Laros, commandant van de Nederlandse internationale brigades tijdens de Spaanse Burgeroolrog. Daarnaast zijn wederom 50 tekeningen opgedoken, en dat nadat een jaar geleden 332 tekeningen in schet ...

Bueu internationaal Short Filmfestival eert korte films van Ivens

Het 16e Bueu International Film Festival eert Joris Ivens met zowel een retropectief van korte films als met een geweldige monografie over Ivens, geschreven door de programmadirecteur van het festival, Severiano Casalderrey. Dit boek zal op zondag 17 september worden gepresenteerd, het is de eerste monografie ooit in de Galicische taal en is getiteld: La Expansion del documental a través de los cortometrajes de Joris Ivens (1898-1989).

Indonesia Calling op ceremonie onafhankelijkheidsdag in MuSeaum, Sydney

Op 17 augustus organiseert het MuSeaum in Sydney - ook bekend onder de naam Australian National Maritime Museum - een ceremonie ter herdenking van de onafhankelijkheid van de Republiek Indonesië. Naast enkele presentaties zal Ivens' korte documentaire Indonesia Calling worden vertoond. Op 25 juni j.l. heeft minister-president Mark Rutte eindelijk - na bijna 80 jaar (!) - 'volledig en zonder enig voorbehoud' 17 augustus 1945 als de onafhankelijkheidsdag van Indonesië erkend.

Leonard Retel-Helmrich (1959-2023)

Op 15 juli overleed Leonard Retel Helmrich (Tilburg, 1959), de meest briljante Nederlandse documentaire filmmaker van zijn generatie, tweevoudig winnaar van zowel de Joris Ivens Award als de filmprijs van het Sundance festival. Met zijn zelf ontworpen camera en nieuwe cameravoering – de ‘single-shot-cinema’- heeft hij de filmtaal en filmbeleving blijvend veranderd.

Schenking portret Joris Ivens van Tjerk Bottema

Onlangs heeft Sietze Bottema, kleinzoon van de oudste broer van schilder, graficus en illustrator Tjerk Bottema (1882-1940), een portret van Joris Ivens in krijt geschonken aan de Ivens Stichting. Het is daarmee het derde portret van Ivens dat de Friese kunstenaar heeft vervaardigd en overgeleverd is. In het Joris Ivens Archief bevindt zich al een portret in olieverf en ook het Katwijks Museum heeft een schilderij van hem dat er nauw mee verwant is.

Films van Ivens en foto’s van Krull herenigt in expositie Variétés

Huis Marseille, Museum voor Fotografie in Amsterdam, presenteert tot 22 oktober 2023 bijzondere avant-gardistische en surrealistische foto’s, afkomstig uit het Belgische kunsttijdschrift Variétés uit de jaren twintig van de vorige eeuw. Naast 43 foto’s van Germaine Krull worden twee films van Joris Ivens permanent op zaal vertoond: Etudes des mouvements (1927, Parijs) en De brug (1928, Rotterdam). De filmbeelden van Ivens en foto’s van Krull sluiten nauw bij elkaar aan, ze gaan niet alleen over dezelfde onderwerpen: metaal, de hefbrug, ...

Thea Ivenspad geopend

Op vrijdagmiddag 8 juni opende rector magnificus Han van Krieken tien nieuwe Campuspaden op het terrein van de Radboud Universiteit, waarvan de naamgeving oud-studenten en promovendi betreft. Onder hen Thea Ivens (1906-1997), een jongere zus van Joris Ivens. Zij was een van de eerste vrouwelijke studenten rechtsgeleerdheid aan de Katholieke Universiteit Nijmegen en een van de eerste vrouwelijke leden actief in het bestuur van de studentenvereniging Carolus Magnus. Na haar studie verzocht de befaamde Commissie voor de Waaloverbrugging haar ...

Oost-Indisch Doof

In de televisieserie Oost-Indisch Doof over vergeten of verzwegen verhalen over de periode van de onafhankelijksoorlog in Indonesië 1945-1949 bracht het filmteam van Eendrachtfilms ook een bezoek aan het Joris Ivens Archief. Filmbeelden van Indonesia Calling werden afgewisseld met een interview met André Stufkens en met een van de Nederlandse bemanningsleden, Frans Dehue, van de Stirling Castle. Dit schip komt in Ivens'film in beeld en is een zogenaamd 'mercy-schip' dat tegen de toestemming van de Australische regering geen medische middelen ...

Acquisitie Anneke van der Feer en Helen van Dongen

Recent heeft de Europese Stichting Joris Ivens nieuwe materialen voor de collectie geschonken gekregen die betrekking hebben op twee vriendinnen van Joris Ivens: Anneke van der Feer (1902-1956) en Helen van Dongen (1909-2006). Ploni Passieux-Van der Stel overhandigde onlangs een set originele houtblokken, waarmee Anneke van der Feer houtsnedes heeft afgedrukt in de periode 1927-1938. O.a. haar zelfportret, Cheng Fai, de assistent van Joris Ivens, en enkele afdrukken uit de Oekraïne en een portret van de oude vrouw (afdruk in collectie Rij ...

Boekpresentatie Anneke van der Feer in Axel

Op donderdagmiddag 23 februari om 14.30 uur organiseert 'Het Warenhuis, Museum van Land van Axel', de boekpresentatie van de eerste monografie over Anneke van der Feer. Tot in het najaar laat dit jonge, aantrekkelijke museum in de collectietentoonstelling 'Kleur bekennen' o.a. circa 19 schetsboeken van haar zien, die enkele jaren geleden zijn verworven. Anneke van der Feer (1902-1956) was haar hele werkzame leven kunstenares en was een grote liefde van Joris Ivens, waarmee zij tot aan het einde van haar te korte leven contact had. ...

'Brief aan Joris Ivens' kunstproject Mario Alvarez

Op 19 november opent in kunstruimte h47 in Leeuwarden de expositie 'Brief aan Joris Ivens'van de uit Cuba geëmigreerde kunstenaar Mario Alvarez. Deze eerste tentoonstelling is een compilatie van het werk dat hij hier in Nederland heeft ontwikkeld en dat gaat over emigratie en zijn gevoelens over Cuba.‘De grenzen van mijn landschap’ is de eerste brief die ik aan Joris Ivens richt en is tevens het centrale thema van deze tentoonstelling.

Oud ideaal wordt werkelijkheid: Huis van de Documentaire in Vondelpark

Het Internationaal Documentaire Fetsival Amstrdam (IDFA) begint in december met de verbouwing van het Vondelpark Paviljoen om er in mei 2023 een nieuw Huis van de Documentyaire te openen. Het is al een oud ideaal, niet alleen van het IDFA, maar al verder terug in de tijd, toen Jan de Vaal het Vondelpark tot Filmmuseum inrichtte, waar hij met documentaire filmmakers als Joris Ivens, Bert Haanstra, Johan van der Keuken samenwerkte in het Contact Centrum Film (CCF). Het is op 12 november de honderdste geboortedag van Jan de Vaal, de oprichter van ...

Cornelis Nooteboom bij zijn afscheid in 2007 van de Theaterschool (foto: Jean van Lingen)

Volkomen onverwacht is op zaterdag 1 juni Jan Cornelis Nooteboom (01-08-1942) overleden in zijn geboorte- en woonplaats Nijmegen. Sinds vorig jaar was hij toegetreden tot het bestuur van de Europese Stichting Joris Ivens.
Hij was de jongste zoon uit het huwelijk van Thea Ivens (Joris Ivens’ oudste zus) en schrijver, journalist en dichter Uri Nooteboom.

Zijn vader heeft hij nauwelijks gekend. Uri Nooteboom, na de bevrijding van Nijmegen aangesteld tot hoofdredacteur van het dagblad De Gelderlander, werd vlak voor de nationale bevrijding op reportage aan de IJssel door een Duitse sluipschutter doodgeschoten.
Van jongs af aan voelde hij zich aangetrokken tot de kunsten: theater en klassieke muziek werden zijn grote passie. Na zijn studie aan de Toneelacademie in Maastricht speelde Cornelis als acteur voor de zuidelijke toneelgroepen Ensemble en Globe. Van 1969 tot 1983 werkte hij voor Proloog, de Eindhovense theatergroep, die kort daarvoor als vormingstoneel was opgericht en zich ging onderscheiden met linkspolitieke theaterstukken. Hij speelde daar o.a. met zijn vrouw Thea Roding.

Joris Ivens (links) en Jan Cornelis Nooteboom (rechts), eind jaren zestig in het Filmmusuem. Coll. Europese Stichting Joris Ivens

Zijn rol beperkte zich niet alleen tot het acteren, hij voerde ook de regie (Afbraak, Je hebt’t, Pamflet voor het leven), schreef toneelteksten en had jarenlang zitting in de collectieve leiding. De politieke overtuiging uit die tijd heeft hij naar eigen zeggen tot het einde van zijn leven behouden.
Van 1984 tot en met 2007 zette Nooteboom zich in voor de Theaterschool in Amsterdam, waarvan hij 23 jaar lang afdelingshoofd en adjunct-directeur is geweest. In zijn visie op theater en theateropleidingen was een belangrijke rol weggelegd voor theatertechniek, vormgeving en decor. Hij vertegenwoordigde als bestuurslid van de Stichting Opleiding Theatertechniek (SOTT) Nederland in de internationale vereniging.
Zijn visie wist hij te realiseren in de nieuwbouw van de Theaterschool, die in 1997 werd geopend en tot de best geoutilleerde theateracademies van Europa behoorde. In 2007, bij zijn afscheid, eerden de school en studenten hem met een spectaculaire voorstelling met allerlei technische hoogstandjes. Tot zijn grote verrassing kwam burgemeester Job Cohen in lieslaarzen het toneel op en spelde hem een koninklijke onderscheiding op. De laarzen verwezen mogelijk naar Nooteboom’s andere passie: zeilen en genieten op het water.
Voor de Ivens Stichting zou hij meewerken aan een app met wandelroute over de familie Ivens in Nijmegen en Amsterdam. Tot ons verdriet heeft hij veel te kort deel uitgemaakt van de stichting. We herinneren zijn serieuze en weloverwogen keuzes en goedlachse samenwerking.
We wensen zijn vrouw, kinderen, kleinkinderen, familie en vrienden veel sterkte.